آن لحظه‏اى که انسان فکر و عقل و دلش را مثل ابزارها و ماشین‏هایش شکل بدهد، آیا آن روز این استعدادها شکل گرفته و به بن‏بست نشسته، بحران‏هاى بزرگترى را سبز نمى‏کنند؟

 انسان هنگامى آدم مى‏شود که به استعدادهاى شکل گرفته‏اش جهت بدهد. براى این انسان، مکتبى، مکتب مى‏شود، که جهت حرکت و صراط و روش حرکت و ...را به او یاد بدهد و بیاموزد، بدون آنکه او را مسخ کند و او را در راه بغلطاند و یا بغل بگیرد.

 با این دید بود که آیه‏هاى اِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ،اِنَّ اِلى رَبِّکَ الْمُنْتَهى و آیه‏هاى  اِهْدِنَا الصِّراطَ وَ اِنَّکَ تَهْدى الى صِراطٍ مُسْتَقیمٍ  و آیه‏هاى مربوط به معاد و اینکه بهشت منزل است، نه مقصد و جَنَّات الْفِرْدَوْسِ نُزُلاً، پیام‏هاى عظیمى همراه مى‏آوردند و نورهاى بزرگى بر سر راه مى‏ریختند.

با این دید و پس از این حرکت فکرى وقتى به دنبال جواب سؤال سابقم که براى چه آفریده شده‏ام، قرآن رامى‏کاویدم، آیه‏هایى از قبیل، أَرادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَداً  و اِنّا سَمِعْنا قُرآناً عَجَباً یَهْدى اِلى الرُّشْد و یا وَ لَقَدْ آتَیْنا اِبْراهیمَ رُشدَه مِن قَبل  ووو روحم را به گونه‏اى گرفتند که تمام عصیانم به تسلیم رسید و یافتم که چگونه انسان پس از تشهد به تسلیم مى‏رسد و یافتم که این تسلیم از تمام عصیان‏هاى تاریخ عظیم‏تر است، که در چنین تسلیمى، تمام عصیان‏ها شکل گرفته‏اند و جهت گرفته‏اند.
 این تسلیمى است که عصیان‏ها در آن به زنجیر بسته‏اند و در راهند.

 قرآن کتابى بود که به انسان، نه تکامل، که رشد را هدیه مى‏داد. یَهْدى اِلى الرُّشْدِ.

قرآن کتابى بود که پس از شکل گرفتن، رهبرى کردن را مى‏آموخت، که رشد، رهبرى کردن استعدادهاى تکامل یافته است.

..... در حالى که براى شناخت اینکه براى چه هستم، باید بدانم با چه چیزهایى هستم. از وسائلى که در یک اطاق هست مى‏توان کشف کرد که این اطاق براى چیست و براى چه آفریده شده. از استعدادها و نیروهاى انسان هم مى‏توان کشف کرد که او براى چیست و براى چه آفریده شده است.

براى من از سال‏هاى دور این سئوال که براى چه هستم طرح شده بود و به جواب بسته بندى شده‏اش هم رسیده بودم و با شور و حال مى‏شنیدم براى تکامل، تا اینکه دوره‏ى نقادى و عصیان‏گرى شروع شد و حرف‏هاى سربسته به تحلیل رسیدند و در برابر سؤال‏ها، با حلم و تأنى، کار تحلیل آغاز گردید.

 در این دوره بود، که به این نکته رسیدم که انسان در یک مرحله خودش را کشف مى‏کند و در یک مرحله، این معدن را استخراج و تصفیه مى‏کند و در یک مرحله به استخراج شده‏ها و آهن‏هاى تصفیه شده، شکل مى‏دهد و آنها را به صورت ماشین‏ها و ابزارهاى گوناگون در مى‏آورد و به تکامل مى‏رساند. ولى مسأله در همین‏جا خلاصه نمى‏شود که پس از شکل گرفتن و به تکامل رسیدن، نوبت رهبرى کردن و جهت دادن به ماشین‏هاى تکامل یافته، مى‏رسد.

 هیچ چیز بى‏حاصل‏تر، از این مطالعات دستورى و کتاب خواندن‏هاى پیشنهادى نیست، که پیش از طرح سئوال و جوشش پرسش‏ها، گریبان‏گیر تازه راه افتاده‏ها و نو مسلمان‏هاى شعار زده مى‏شود.
 کسانى که مى‏خواهند دیگرى را به راهى و به تفکراتى و به مطالعاتى وادار کنند، ناچارند که زودتر زمینه‏ها را فراهم سازند و تشنگى را در طرف بریزند و تنور را داغ کنند و سپس نان بچسبانند و مطالبى و کتاب‏هایى را در دسترس بگذارند. 
اینگونه، حرف‏ها و طرح‏ها زودتر جذب مى‏شوند و کلمه‏ها زودتر مفهوم مى‏شوند و در عمل شکل مى‏گیرند و در خارج پیاده مى‏گردند